Decentralisatie Jeugdzorg: evaluatieonderzoek Verbindingsteams

Labyrinth heeft deze maand de rapportage van haar onderzoek naar een vernieuwende werkwijze in de jeugdzorg opgeleverd. Labyrinth Onderzoek & Advies onderzoekt voor zes samenwerkende zorginstellingen wat de effectiviteit is van hun nieuwe werkwijze met Verbindingsteams waarbij ze het netwerk van hun cliënten directer betrekken in hun zorgaanbod. Het rapport is hier te lezen.

De zorg verandert: de jeugdzorg decentraliseert en vanuit de samenleving wordt meer en meer een beroep gedaan op informele ondersteuning. De veranderingen in de jeugdzorg zijn aanleiding voor zorginstellingen Altrecht, Reinaerde, Zandbergen, Trajectum, Amerpoort en Jellinek om het eigen netwerk van hun cliënten meer te betrekken in de zorg.

Netwerkcoach
Om dit te realiseren hebben zij Verbindingsteams opgezet: multidisciplinaire teams waarin diverse hulpverleners iemand uit het netwerk van de cliënt ondersteunen; de zogenaamde netwerkcoach. Deze netwerkcoach is iemand die al betrokken is bij de jongere en die door het team wordt ondersteund in het vergroten van zijn ondersteuningsmogelijkheden.

Dit initiatief is er op gericht om jongeren waarbij een uithuisplaatsing dreigt, toch thuis of zelfstandig te laten wonen. Ook worden jongeren ondersteund die terugkeren in de maatschappij, na een periode van gesloten of klinische opname. Het uitgangspunt is dat deze doelgroep topzorg nodig heeft en dat die topzorg niet zonder steun van het informele netwerk kan.

Deze nieuwe werkwijze is uniek in Nederland, vanwege de combinatie van het werken met een vertrouwenspersoon (netwerkcoach) uit het persoonlijke netwerk van de jongere en de inzet van een multidisciplinair expertteam dat naar de jongere en het gezin toekomt.

Longitudinaal onderzoek
Om de effectiviteit van deze nieuwe werkwijze te meten, zijn onderzoekers van Labyrinth vanaf het begin betrokken bij dit initiatief. Hoofdvraag hierbij is de volgende:

Wat zijn de succes- en risicofactoren en effecten van de nieuwe werkwijze met Verbindingsteams?

Om deze vraagstelling zo goed en volledig mogelijk te beantwoorden, houden onderzoekers van Labyrinth interviews met alle stakeholders: de hulpverleners, netwerkcoach, ouders van cliënt en natuurlijk de cliënt zelf. De diepte-interviews vinden plaats op drie meetmomenten: aan het begin van het behandeltraject, aan het eind ervan en een half jaar na afloop.

Sozio.nl
Bijzonder aan dit onderzoek is de dat de onderzoekers van Labyrinth direct vanaf het begin betrokken zijn bij de opzet van de Verbindingsteams. Op deze manier zal er ook inzicht ontstaan in de succes- en risicofactoren in de opzet van een dergelijk programma, wat voor de hele Zorg voor Jeugd van belang kan zijn. Levi van Dam is hoofd hulpinnovatie van Zandbergen en hij houdt daarnaast een blog bij over zijn ervaringen met het opzetten van dit nieuwe behandeltraject. Zijn ervaringen zijn hier te lezen.