Basisinkomen en bijstand

Afbeelding bij Basisinkomen en bijstand

Labyrinth heeft de afgelopen jaren veel ervaring opgebouwd met onderzoek naar nieuwe vormen van bijstand en basisinkomen. Het idee van een basisinkomen leeft steeds meer binnen Nederlandse gemeenten, zeker na invoering van de Participatiewet in 2015. Volgens critici gaat deze wet te veel uit van wantrouwen. Hij zou eigen initiatief afstraffen, te bureaucratisch zijn en tot onnodig hoge uitvoeringskosten leiden. Dit is in vele opzichten het tegenovergestelde van waar het principe van het basisinkomen op gestoeld is.

Experiment

Binnen de Participatiewet is er ruimte om te experimenteren. Meerdere gemeenten hebben dit de afgelopen jaren aangegrepen. Hiermee willen ze een beter beeld te krijgen van welke regels en verplichtingen in de bijstand het meest effectief werken. Welk effect hebben deze regels en verplichtingen op iemands gezondheid? Wanneer vindt men het snelst een passende baan?

Onderzoek

Voor Labyrinth is het van belang dat de bijstandsgerechtigden in deze experimenten een prominente rol krijgen. Zij weten het beste wat goed voor hen werkt, en waar ze in de praktijk tegenaan lopen. De regels in de bijstand zijn best ingewikkeld en kennen veel verplichtingen. Het is goed ons af te vragen of dit de beste manier is om bijstandsgerechtigden te helpen. Kan het niet makkelijker?

Er wordt in Nederland zo’n zes miljard euro uitgegeven* aan meer dan 450 duizend bijstandsgerechtigden**. Deze groep bestaat uit praktisch en theoretisch opgeleide mensen, jonge en oude mensen, mensen die de Nederlandse taal goed beheersen, mensen die de taal minder goed beheersen, etc. Velen hebben een verhaal en willen graag gehoord worden. Dit kan door een combinatie van methoden in te zetten. Op basis hiervan kan passend beleid worden opgesteld.

Inmiddels heeft Labyrinth in samenwerking met de Universiteit Utrecht, Gemeente Utrecht, Gemeente Zeist, en Gemeente Nijmegen bijna 1.000 face-to-face interviews onder deze doelgroep afgenomen, in verschillende talen. Deze interviews zijn voor bijstandsgerechtigden een gelegenheid om echt hun ervaringen te delen.

* zie http://www.seo.nl/uploads/media/2010-33_Kosten_en_resultaten_van_re-integratie.pdf
** zie https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2018/22/aantal-mensen-in-de-bijstand-daalt-verder